Pierwsza wizyta kard. Wyszyńskiego w Malborku miała miejsce w drugiej połowie sierpnia 1950 r. i była związana z obchodami 5-lecia powstania Diecezji Warmińskiej (w tym czasie Malbork należał do tej Diecezji). O wizycie w Malborku wspomina ks. dr Mieczysław Józefczyk w opracowaniu „Ksiądz Prymas Kard. Stefan Wyszyński i Elbląg” w którym czytamy: „Niewiele więcej wiadomości zachowało się z pierwszej wizyty Prymasa Stefana  Wyszyńskiego, który w dniu 28.08.1950 roku odwiedził Olsztyn, Frombork, Elbląg i Malbork.”

Więcej informacji na temat pierwszej wizyty w Malborku możemy znaleźć w opracowaniu Stanisława Achremczyka pt. „Integracyjna działalność Kościoła warmińskiego w pierwszych latach po II wojnie światowej”. Czytamy tam: „Na jego drodze nie zabrakło diecezji warmińskiej. W Olsztynie po raz pierwszy pojawił się 26 sierpnia 1950 r.44 Obchodzono wówczas pięciolecie kościelnej polskiej administracji na Warmii i pięciolecie rządów w diecezji ks. dra Teodora Benscha. Prymas przebywał wówczas w diecezji dziesięć dni. Był nie tylko w Olsztynie, lecz także w Malborku, Elblągu, Fromborku, Dobrym Mieście, Lidzbarku Warmińskim, Gietrzwałdzie, Świętej Lipce, Giżycku, Kętrzynie i Grunwaldzie. Urząd Bezpieczeństwa i władze partyjne w Olsztynie bacznie obserwowały tę wizytę.”

Swój pobyt w Malborku potwierdza sam kard. Wyszyński w liście do ks. dr Bensch z 08 listopada 1950 roku: „Nie mogę oprzeć się jednej myśli: skoro Opatrzność Boża przywiodła znów Państwo Polskie na te ziemie, to nie dla grymasów dziejów; jest to brzemienna w następstwa chwila, w której boskie poczucie odpowiedzialności za chwilę obecną, stanęły mi ziemie krzyża miłości i miecza wyniszczenia, dźwiganego z gruzów Malborka i zburzonej kwatery głównej Hitlera, zapomnianych pól Grunwaldu i wymownych złomów pychy Tannenbergu. Są to ziemie niezwykłych syntez historycznych od Malborka po Kętrzyn i od wspaniałej katedry fromborskiej po olsztyńską katedrę św. Jakuba. Są to ziemie dziejowej próby wartości dzieł miłości i nienawiści. Bo ostał się w wierności Ojczyźnie lud warmiński. Na czułych wagach dziejowych odmierzano nam dziś sprawiedliwość; jest to chwila restytucji za wylane łzy i krew, za cierpienie i upokorzenia… Wróciłem z Warmii i Ziemi Mazurskiej głęboko wzruszony ogromem błogosławieństwa pracy Kościoła dla Ziem Odzyskanych. Widziałem lud wypełniający świątynie, widziałem kapłanów niezmordowanych w trudzie, widziałem Seminarium Duchowne w pełni rozwoju, widziałem diecezję warmińską doskonale zorganizowaną, poziomem swej pracy nie ustępującej w niczym diecezjom centralnym w kraju.” CDN.

Adam Ilarz – RAJCA miejski

PS. Wszelkie analizy, głosy krytyki (konstruktywnej i merytorycznej – nie krytykanctwa) czy opinie można kierować do mnie pod adresem a.ilarz@um.malbork.pl

PS2. Zapraszam do przeczytania innych moich artykułów i komentarzy na www.facebook.com/adam.ilarz

PS3. Źródła jakie wykorzystałem:

1. ks. dr Mieczysław Józefczyk „Ksiądz Prymas Kard. Stefan Wyszyński i Elbląg”, Studia Elbląskie 3, 201-203, 2001,
2. Stanisław Achremczyk „Integracyjna działalność Kościoła warmińskiego w pierwszych latach po II wojnie światowej”, Rocznik Ziem Zachodnich nr 01, 2017,
3. Prymas Polski Stefan Wyszyński, List Prymasa Polski z 8 XI 1950, „Warmińskie Wiadomości Diecezjalne” 1950, nr 5, s. 2–4.

PS4. Jeżeli ktoś z Państwa Czytelników dysponuje zdjęciami, materiałami lub wspomnieniami dotyczącymi wizyt kard. Wyszyńskiego w Malborku i chciałby się nimi podzielić to zapraszam do kontaktu.